Toen ik me in 2016 aan het oriënteren was op beroepen kwam ik na enkele weken surfen, lezen en onderzoeken uit bij het beroep ‘coach’. Ik las websites van coaches, verdiepte me in hun werkzaamheden en vond dat ik er uitermate geschikt voor was.
Ik ben immers georganiseerd, gedisciplineerd, heb enorm veel levenservaring op gedaan tijdens mijn sportcarrière en als ik nu wat coachtechnieken onder de knie zou krijgen dan konden mensen al snel profiteren van mijn ervaring. Immers, wat werkt voor mij, moet toch ook werken voor anderen?
De opleiding
Mijn opleiding was op afstand. Eén keer per week twee uur een telefonische conferentie, veel zelfstudie en huiswerkopdrachten. Daarnaast moest ik in de negen maanden van het theoretische gedeelte ook drie keer drie dagen (09:00 – 19:00) naar Parijs voor een seminar, deed ik de zogeheten co-coachings (coachingsuren waarbij je een andere stagiaire coachte en andersom, 60 uur in totaal) en aan het einde van de negen maanden een schriftelijk examen.
En als alles dan met goed gevolg was afgesloten dan mocht ik door naar negen maanden certificeringsfase, waarbij ik minimaal tien (echte) klanten à tien uur moest coachen (inclusief getekend contract, betaling etc), twee keer drie dagen naar Parijs om als supervisor op te treden voor de nieuwe stagiaires en een thesis schrijven over… mezelf… en mijn persoonlijke ontwikkeling.
De eerste lessen
Tijdens de eerste lessen werd ik meteen met mijn neus op de feiten gedrukt… Ik ga niemand advies geven, want één van de interrelationele competenties van een coach is ‘de coach oefent geen invloed uit op de klant’. Ik ging ze dus niet vertellen hoe ze hun leven kunnen veranderen. En daar zit een groot verschil met de werkzaamheden van een consultant.
In Nederland hoor je men vaak praten over Best Practice, maar wat is dat nu eigenlijk? Een vriend van mij, Ante Brinkman (process manager), vertelde een verhaal over het kopen van een auto. Hij had een alleenstaande vriend die een Mini Cooper had gekocht. Ideaal om te parkeren in Amsterdam, pittig wagentje, helemaal ‘best practice’ voor hem. Maar niet voor mijn vriend, want hij heeft een gezin met drie kinderen. Een Mini Cooper is dan geenszins groot genoeg. Datgene dat werkt voor de één is niet altijd werkbaar voor iemand anders 😉 .
Consultancy is heel bruikbaar voor vakinhoudelijke zaken (IT-implementatie bijvoorbeeld), maar ik ben van mening dat zelfs als we het hebben over het opzetten van een organisatiestructuur, het team zelf moet uitzoeken wat het beste voor hen werkt. Iemand kan precies komen vertellen hoe ze ‘het’ moet aanpakken, maar als dat niet past in bijvoorbeeld de waarden van de werknemers of het bedrijf, dan is het een verloren zaak.
Coaching
“Coaching is een interactief proces met als doel de ontwikkeling van een persoon.”
De coach is hierbij verantwoordelijk voor het proces, de klant voor de inhoud.
Als coach hoor ik vaak “wat stel je veel moeilijke vragen?”, maar juist door die vragen gaat mijn gesprekspartner nadenken over wat ze nu eigenlijk willen. De klant geeft aan waar hij/zij aan wil werken en hij formuleert zelf, onder mijn begeleiding voor de juiste vorm, een duidelijk doel.
Vervolgens ga ik in mijn toolbox kijken waarmee ik hem het beste kan begeleiden. Welke oefeningen zorgen voor het meeste bewustzijn? Welke technieken helpen hem zijn normen en waarden te ontdekken? Waardoor kan hij betere beslissingen nemen? Heeft hij een probleem op het gebied van zelfvertrouwen? Identiteitscrisis? Kan hij delegeren? Kortom, de klant is verantwoordelijk voor wat hij wil aanpakken en ik zorg voor de juiste middelen om hiermee aan de slag te gaan.
“Een van mijn klanten wilde graag op hoog niveau polsstokspringen. Kwam daarvoor vanuit Engeland naar Frankrijk op 18-jarige leeftijd. Na drie maanden was hij helemaal de weg kwijt. Zijn resultaten bleven uit en hij was het plezier in atletiek verloren.
We zijn aan de slag gegaan. Door vele vragen en oefeningen kwam hij er in drie sessies achter dat wat hij moest doen om de top te bereiken niet overeen kwam met zijn normen en waarden. Hij was veganist en ecologist en om de top te halen moest hij dingen doen waar hij helemaal niet achter stond. Hij koos er voor om naar zijn roots te gaan zoeken en verhuisde naar de Filipijnen”
Onbeschermd beroep
Helaas is coaching zowel in Nederland, als in Frankrijk een onbeschermd beroep. Iedereen kan zijn eigen coachingspraktijk beginnen. Veel mensen die iets vervelends of heftigs hebben mee gemaakt in hun leven: een groot verlies, ziekte of bijvoorbeeld depressie, helpen mensen die datzelfde mee maken. En hoewel dit zeer zeker nuttig kan zijn, het delen van ervaringen is belangrijk in het verwerken van verlies, is het langetermijneffect ervan vaak nihil, omdat ze niet zelf op zoek gaan naar oplossingen, deze worden hen aangedragen.
Ik vergelijk het vaak met afvallen. Je kunt op een zwaar dieet gaan, en dan zul je inderdaad afvallen, maar er komt een moment dat je dit niet volhoudt. Waarom? Omdat het niet ecologisch is voor jou als persoon. Echter, ga je op zoek naar een manier van leven die wel aansluit bij jouw kijk op de wereld, dan zul je veel sneller een omslag maken en dat zal blijvend resultaat opleveren.
Als coach is het de kunst om samen met je klant op zoek te gaan naar ‘hun’ oplossingen. Oplossingen die ze zelf hebben bedacht, door middel van jouw moeilijke vragen en oefeningen uit jouw toolbox.
Psychopathologie
Een coach moet op zijn beurt ook weten wanneer hij een klant moet doorsturen naar een specialist. Een coach is namelijk geen psycholoog, psychotherapeut of psychiater, hoewel sommige van deze zorgspecialisten zich wel hebben bijgeschoold als coach.
Een coach behandelt geen psychopathalogieen en op het moment dat duidelijk wordt dat hier wel sprake van is, dan moet de coach door verwijzen. Iemand die is opgeleid weet dat. Iemand die een geaccrediteerde opleiding heeft gevolgd weet wat de 7 coachingsprincipes en de 15 interrelationele competenties zijn.
Tevens is hij op de hoogte van de deontologie van het coachen, opgesteld door het International Coaching Federation (ICF), de European Mentoring and Coaching Counsil (EMCC), of zoals in Nederland de Nederlandse Orde van Beroepscoaches (NOBCO).
Mocht je je willen laten begeleiden door een coach, dan is mijn advies om na te gaan of hij de juiste diploma’s heeft.(Het enige advies dat ik jullie voorlopig geef😉) Een goede coach geeft deze informatie graag, het is immers een bewijs van zijn professionele competentie.